Xe Nâng Là Gì? Phân Loại, Cấu Tạo Và Nguyên Lí Hoạt Động

Xe nâng là một thiết bị công nghiệp khá quen thuộc bởi ứng dụng tiện ích không chỉ riêng ngành xây dựng. Vậy  Xe nâng là gì? Cấu tạo và nguyên lí hoạt động ra sao?… Bài viết dưới đây sẽ giải đáp các vấn đề giúp bạn hiểu rõ hơn. 

Bài viết chỉ giới thiệu cho các bạn về cấu tạo và nguyên lí hoạt động của xe nâng hàng. Cùng tìm hiểu nhé!

I. Xe Nâng Là Gì?

Xe nâng (tên tiếng anh – Forklift truck) là một loại phương tiện sử dụng rộng rãi trong công nghiệp. Được sản xuất và phát triển vào đầu thế kỷ 20, từ lâu nó đã trở thành một thiết bị không thể thiếu trong sản xuất và kho bãi. 

Thiết bị này được trang bị một hệ thống nâng gắn phía trước được điều khiển bằng thuỷ lực hoặc motor điện. Nhờ đó, giúp nâng/hạ và di chuyển hàng hóa một cách dễ dàng, tiết kiệm được thời gian và sức người.

II. Cấu Tạo Của Xe Nâng

Xe nâng hàng được chia thành nhiều loại khác nhau như: dạng xe đứng lái, dạng xe ngồi lái,…Tuy nhiên, cấu tạo của chúng đều gần giống nhau và được chia làm 4 bộ phận chính. Bao gồm: bộ phận nâng/hạ, bộ phận di chuyển, bộ phận đối trọng và buồng lái.

1. Bộ Phận Nâng/Hạ

• Càng nâng hạ: Được làm bằng kim loại với thiết kế hình chữ L và được ghép từ 2 thanh trở lên.
• Giá nâng: Được thiết kế hình chữ nhật để kết nối 2 bộ phận càng nâng hạ và khung nâng.
• Khung nâng: Gồm 2 hoặc 3 tầng khung thẳng đứng và được chế tạo bằng thép cường lực. Khung nâng liên kết với bàn nâng thông qua hệ thống pistong thủy lực và ròng rọc. Nhờ khung nâng, hàng hóa có thể nâng lên một độ cao trung bình từ 3-6m.
• Xi lanh nâng: Xi lanh thuỷ lực gồm 1 ống rỗng đóng ở một đầu với một khớp nối piston bôi trơn linh hoạt ở 1 đầu khác. Không khí bị cuốn vào đáy của xi lanh cho phép khí thoát vào mà không làm rò rỉ chúng.

• Xi lanh nghiêng: Dùng để nghiêng khung nâng về phía trước 12 độ và về phía sau 6 độ

2. Bộ Phận Di Chuyển Xe Nâng

• Động cơ: Đây là bộ phận quan trọng nhất trong hệ thống điều hành của xe. Thông thường, xe sử dụng 2 động cơ chính là động cơ đốt và động cơ điện.
• Bánh lái: Được gắn vào trục điều khiển, gồm 2 bánh phía sau có nhiệm vụ điều chỉnh hướng di chuyển của xe và di chuyển qua lại. 
• Bánh tải trọng: Nằm ở phía trước, được dùng như đối trọng với bánh sau, như kiểu một đòn bẩy.

3. Bộ Phận Đối Trọng

Đối trọng là trọng lượng gang được gắn vào phần sau của xe, để cân bằng tải trọng đang cần được nâng/hạ. Trên xe nâng điện, đối trọng được sử dụng chính bằng trọng lượng của hệ thống ắc quy axit chì.

4. Buồng Lái

• Tay lái/vô lăng: Được gắn vào một máy bơm không khí điện ở phía chân xe. Khi tay cầm được nhấn, nó sẽ kích hoạt máy bơm không khí hút không khí bên ngoài thông qua bộ lọc và ép nó vào một ống dẫn tới các xi lanh thủy lực.
• Ghế lái: Được thiết kế dạng đơn với chất liệu da giúp người lái thoải mái khi điều khiển.

III. Nguyên Lý Hoạt Động Của Xe Nâng

Trong phần này, cùng nghiên cứu cơ chế nâng/hạ và cơ chế nghiêng càng của xe.

1. Cơ Chế Nâng/Hạ

Đây là cơ chế rất quan trọng bởi công việc chính của xe nâng chính là nâng/hạ hàng hoá có trọng lượng lớn ở độ cao nhất định. 

Cột nâng được hiểu là các piston thủy lực được gắn vào hai cấu trúc thẳng đứng chính. Bàn nâng được gắn với thân của xe bởi một cặp ròng rọc chuỗi con lăn có điểm tựa. Từ đó tạo thành một bánh răng ở phía trên cùng của cột nâng. 

Khi các piston thủy lực đẩy các cột nâng theo hướng lên trên, các bánh răng trên cột nâng cũng được ép vào các xích lăn. Nó xảy ra bởi vì một bên của chuỗi được cố định vào khung bất động của xe. Để cột buồm có thể di chuyển lên trên chỉ khi bánh răng xoay theo chiều kim đồng hồ và kéo bàn nâng lên cao.

2. Cơ Chế Nghiêng Càng

Có 2 cặp xi lanh nghiêng càng được gắn vào đế của cột nâng. Với một xe nâng thông thường góc nghiêng càng về phía trước là 6 độ và về phía sau là 12 độ. 

Hệ thống nghiêng càng được điều khiển bằng 1 cần gạt bố trí trong cabin xe. Việc bố trí như vậy giúp người lái xe thao tác dễ dàng trong quá trình sử dụng thiết bị.

IV. Ứng Dụng Của Xe Nâng

Không chỉ dùng trong lĩnh vực xây dựng, nhờ sự tiện ích và đa năng mà xe nâng còn dược sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

1. Xây Dựng

Là thiết bị được sử dụng trong việc vận chuyển các vật liệu xây dựng có khối lượng lớn di chuyển đến nơi làm việc. Hầu hết các công trình xây dựng cũng đều sử dụng xe nâng trong công cuộc xây dựng. 

Chúng cũng được sử dụng trên các địa hình gồ ghề, phức tạp. 

2. Kho

Đây là thiết bị được sử dụng nhiều nhất trong hoạt động kho như: xếp hàng hoá, nguyên vật liệu,… một cách dễ dàng. Ngoài ra, xe nâng còn được sử dụng để vận chuyển các thiết bị có khối lượng lớn và nặng.

3. Bến Tàu, Cảng

Hiện nay, việc giao thương hàng hoá ngày càng phát triển, việc sử dụng xe nâng để vận chuyển container lại cần thiết hơn bao giờ hết.

Nó được sử dụng để vận chuyển các lô hàng như: gỗ, thép,.. mỗi khi chúng được tháo dỡ. Ngoài ra, nó còn được sử dụng để xếp chồng và dỡ tàu hoặc xà lan nhanh chóng và hiệu quả cho ngành quân sự. Sử dụng thiết bị  làm gia tăng khả năng luân chuyển và giảm thời gian chờ của hàng hoá đến địa điểm được giao.

Bên cạnh các ứng dụng được nêu trên, xe nâng còn được sử dụng trong bãi tái chế, ủi tuyết,… Tuỳ thuộc vào mục đích sử dụng mà lựa chọn loại xe cho phù hợp. 

V. Kết Luận

Thông qua bài viết này, hy vọng các bạn sẽ có cái nhìn tổng quan về loại xe này. Tuy nhiên, cần phải tìm hiểu thêm về phân loại xe nâng, ưu nhược diểm để hiểu rõ và vận hành một cách tốt nhất!

VI. Chi Tiết Thông Tin Liên Hệ

Trường Trung Cấp Quốc Tế Sài Gòn

• Hotline: 0286.686.6226 – 0888.013.000
• Zalo: 0888.013.000 ( Tuyển Sinh)
• Email: tuyensinh.qtsg@gmail.com
• Website: qtsg.edu.vn

Địa Chỉ Trường Trung Cấp Quốc Tế Sài Gòn

Trụ sở chính:

Số 41 An Nhơn, Phường 17, Quận Gò Vấp, TP.Hồ Chí Minh

Phân hiệu An Giang:

Số 285 Hàm Nghi, Phường Bình Khánh, Tp. Long Xuyên, Tỉnh An Giang